Λείψανα παλαιών χρόνων...

    Κοιτάζοντας τις φωτογραφίες που κατά καιρούς έχω συγκεντρώσει από όποια γωνιά του χωριού μας μπορείτε να φανταστείτε - σπίτια, χαλάσματα, σπηλιές, τοπία, δέντρα, φυσικά και τεχνητά έργα - σταμάτησα για να χαζέψω αυτή την φωτογραφία από την κόγχη του ναού του κοιμητηρίου, της Αγια-Βαγγελίστρας, όπως την λέμε συνηθέστερα, όπου φαίνονται τα εναπομείναντα πιάτα που άλλοτε σχημάτιζαν το σημείο του Σταυρού. Απλό στολίδι, αφελές. Αναλογίζομαι, όμως, ότι αυτά τα πιάτα, που πιθανώς κάποτε χρησιμοποιούνταν σε κάποιο τραπέζι για να χορτάσουν έναν άνθρωπο (ή πολλούς ανθρώπους) κρέμονται εκεί πάνω εδώ και 101 χρόνια.
.

.

    Και θυμήθηκα τον Παπαδιαμάντη, που συγκινημένος περιγράφει μια αντίστοιχη εικόνα από ένα ξωκλήσι της Σκιάθου, με την άφταστη έκφρασή του:

Ολόγυρα εις τους τοίχους, υψηλά άνω των υπερθύρων και υπό τα γείσα της στέγης, ωραία μικρά πινάκια παλαιών χρόνων ήσαν εγκολλημένα, σχηματίζοντα μέγαν σταυρόν επί της χιβάδος του ιερού Βήματος προς ανατολάς, μετά υποποδίου εις σχήμα ανεστραμμένου Τ εκ πέντε άλλων πινακίων και άλλους δύο σταυρούς δεξιόθεν και αριστερόθεν, ύπερθεν των δύο παραθύρων του χορού και τέταρτον σταυρόν άνωθεν της φλιάς της εισόδου, δυσμόθεν. Και τα ωραία παλαιά πιατάκια ήσαν όλα χρωματιστά, γαλάζια και υποπράσινα και κιτρινωπά και λευκά, με κλαδάκια και με λούλουδα και με ανθρωπάκια και με πουλιά, φιλοκάλως και κομψώς διατεθειμένα, στίλβοντα εις τον ήλιον, χάρμα των οφθαλμών, κειμήλια υψηλά κείμενα, στερεά βαλμένα εις τας κόγχας των, αφελή αναθήματα, λείψανα παλαιών χρόνων, περισώσματα αρπαγών και δηώσεων παντοίων, ολιγότερον φευ! ασφαλή από της νεοτέρας αρχαιολογικής και αρχαιοκαπηλικής μανίας. Και ο απλούς ούτος στολισμός παρείχε μεγάλην χάριν, μεμειγμένην με άρρητον τρυφερόν θέλγητρον, εις το μικρόν βραχοφυτευμένον παρεκκλήσιον, εμπνέων εις τον επισκέπτην μεγάλην επιθυμίαν να διασκελίσει το κατώφλιον, να εισέλθει εις τον πενιχρόν ναΐσκον, ν’ ανάψει κηρίον, να κάμει τον σταυρόν του, και ν’ ασπασθεί ευλαβώς την εικόνα της Παναγίας...

                                                                 Αλ. Παπαδιαμάντη, Ἡ Γλυκοφιλοῦσα (1894).