Η ρίμα του Αγίου Γεωργίου

Πρόκειται ίσως για την πιο χαρακτηριστική γιορτή της άνοιξης: η γιορτή του Αϊ-Γιώργη είναι απόλυτα εξαρτημένη από την Ανάσταση, ώστε μετατίθεται την επόμενη μέρα του, αν τυχόν το Πάσχα γιορταστεί μετά τις 23 Απριλίου.
Ο Άγιος Γεώργιος είναι αν όχι ο πιο αγαπητός, τουλάχιστον από τους πιο αγαπητούς αγίους, γεγονός που αποδεικνύεται όχι μόνον από τον αριθμό των ανδρών και γυναικών που φέρουν το όνομά του, αλλά και από το πλήθος των εκκλησιών που είναι αφιερωμένες σε αυτόν, όπου τυχόν βρίσκονται Έλληνες. Θυμίζω χαρακτηριστικά τον περίφημο ναό του Αγίου Γεωργίου στην Βενετία, το κέντρο της εκεί ελληνικής παροικίας ιδίως κατά τον 18ο και 19ο αιώνα.
Πολλοί από εσάς θα γνωρίζετε ασφαλώς και το τοπωνύμιο "Αϊ-Γιώργης" στο χωριό μας, το οποίο πιστοποιεί την ύπαρξη ομώνυμου ναού του παλιού χωριού. Ελάχιστα ερείπια του ναού βρίσκονται σκορπισμένα στο μικρό λόφο που σήμερα ανήκει στον παπα-Γιώργη Γαβριλόπουλο, δίπλα στην Λάκκα.Ο ίδιος, μάλιστα, έχει πολλές φορές ανακαλύψει κατά τη διάρκεια εργασιών όχι μόνο αρχιτεκτονικά μέλη, αλλά ακόμη και ανθρώπινα λείψανα, ένδειξη για την χρήση του χώρου και ως κοιμητηρίου (όπως φαίνεται να ισχύει και για τον άλλο ναό στο Παλιοχώρι, τον Άγιο Νικόλαο).
Πέραν, όμως, της ιστορικής αναδρομής, η σημερινή ημέρα είναι για μένα συνδεδεμένη και με το λαϊκό ποίημα για τον Άγιο Γεώργιο, που άκουγα από μικρό παιδί από την γιαγιά μου, Γιωργία και εκείνη, το παραθέτω εδώ σε μιά εκδοχή της Λέσβου. Για να είμαι ειλικρινής, δεν μπορώ να ταυτίσω παρά μερικές μόνον φράσεις ανάμεσα σε αυτήν την εκδοχή και σε εκείνη της γιαγιάς μου, αλλά αυτό δεν είναι παράξενο, αφού η ρίμα (=ομοιοκατάληκτο ποίημα) αυτό απαντά σε πλήθος παραλλαγών.
Χρόνια πολλά σε όλους!

Άγιε μου Γιώργη αφέντη μου κι αφέντη καβαλάρη,

αρματωμένος με σπαθί και με χρυσό κοντάρι.
Άγιος είσαι στη μορφή και άγγελος στη θεότη
παρακαλώ βοηθά με άγιε μου στρατιώτη

από το άγριο θεριό και δράκοντα μεγάλο

οπού τον πήγαιν’ άνθρωπο κάθε πρωί και βράδυ.
Κι αν δεν τον πήγαιν’ άνθρωπο κάθε πρωί στην ώρα,
κανένανε δεν άφηνε νερό να πιεί στη Χώρα.
Τα βουλετιά ερίξανε τινός θέλει να τύχουν
και τύχανε τα βουλετιά σε μια βασιλοπούλα,
όπου την έχει η μάνα της μία και ακριβούλα.

"-Το βίον όλον πάρτε μου, πάρτε και το παιδί μου
πάρτε και την κορόνα μου που’χω στην κεφαλή μου."

Λαός πέφτει αρίθμητος, στο βασιλιά πηγαίνει
"-Για δος μας το παιδάκι σου, μη πάρουμε και σένα."
"-Πάρτε το και στολίστε το και κάνετέ το νύφη
και αμέτε το στον δράκοντα να το γλυκομασίσει."
Στα χείλια πα του πηγαδιού του βάλαν αλυσίδα
και δέσανε την άμοιρη άτυχη κορασίδα.
Ο Γιώργης εσηκώθηκε, λέγει να την γλιτώσει
και από το άγριο θεριό να την ελευθερώσει.

Το βρίγο του καβάντισε και τον εδεποτίζει,

στα χείλια πα στου πηγαδιού πηγαίνει και καθίζει.

"-Σύρε, σύρε αφέντη μου, μη φάει και εσένα
τούτο το άγριο θεριό που θε να φάει εμένα."
"-Άφησμι κόρη μου, άφησμι λίγο ύπνο να πάρω
και εγώ φονεύω το θεριό και από εδώ σε βγάνω."
"-Ξύπνα, ξύπνα αφέντη μου και το νερό αφρίζει
και ο δράκοντας τα δόντια του για μένα τ’ακονίζει."
Ο Γιώργης εσηκώθηκε σαν παραλογισμένος
και το κοντάρι άρπαξε, σαν πού’ταν μαθημένος.
Μια κονταριά του έδωκε και τού’ρθε μες στο στόμα
και καταγής τον ξάπλωσε σαν τον νεκρό στο χώμα.

"-Σύρε κόρη μ’ στο σπίτι σου, σύρε και στους γονείς σου
και πες τους ποιος σου χάρισε σήμερα τη ζωή σου."
Ο βασιλιάς σαν τ’ άκουσε πολύ χαρά του κάνει
"-Το βίον όλον πάρε μου, πάρε και το παιδί μου,
πάρε και την κορόνα μου πού’χω στην κεφαλή μου."
"-Χαίρε βασιλέα το σπίτι σου, χαίρε και το παιδί σου
χαίρε και την κορόνα σου πού’χεις στην κεφαλή σου.
Θέλεις να κάνεις χάρισμα, κάνε μιαν εκκλησία
και βάλε και ζωγράφισε Χριστό και Πανάγια
και από την μπάντα την δεξιά βάλε έναν καβαλάρη
αρματωμένο με σπαθί και με χρυσό κοντάρι."

.