Ηλειακή Πρωτοχρονιά 15

Για μία ακόμη χρονιά, την δέκατη τρίτη συνεχόμενη, οι εκδόσεις Βιβλιοπανόραμα του κ. Γ. Δημητροπούλου εκδίδουν τον τόμο της Ηλειακής Πρωτοχρονιάς 15, αφιερωμένο στην ιστορία και την λαογραφία της Ηλείας, δίνοντας παράλληλα ώθηση και στην λογοτεχνική έκφραση.

Ο εφετινός τόμος περιλαμβάνει εβδομήντα επτά κείμενα, πρωτότυπα ή αναδημοσιευόμενα, ογδόντα επιστημόνων, μελετητών, ερευνητών και λογοτεχνών. Ως συνήθως, τα κείμενα αυτά είναι ταξινομημένα κατά θεματική χρονολογική ενότητα και εκτείνονται θεματικά από την αρχαία Ηλεία ως την ιστορία της των ημερών μας. Ενδεικτική του υψηλού επιπέδου της εν λόγω εργασίας είναι η συμμετοχή σχεδόν του συνόλου των αρχαιολόγων που εργάζονται στον νομό, με άρθρα που κάνουν ευρύτερα γνωστά και κατανοητά στο ευρύ κοινό τα ευρήματα και τις πρωτοβουλίες του έτους που φεύγει.

Μεταξύ των άρθρων του τόμου βρίσκεται και φέτος το δικό μου, με τον τίτλο "Ο γλύπτης Κωλώτης και η σχέση του με την Ηλεία" (σσ. 113-122). Στην εργασία αυτή επιχείρησα να συνθέσω τις αντικρουόμενες πληροφορίες που παραδίδουν οι αρχαίοι συγγραφείς σχετικά με τον γλύπτη Κωλώτη, τον οποίο κατά συντριπτική πλειοψηφία οι σύγχρονοι μελετητές θεωρούν Ηλείο, και μάλιστα καταγόμενο από την ευρισκόμενη (και) εντός των ορίων του σημερινού χωριού μας πόλη της αρχαίας Ηλείας, Ηράκλεια.

Φαίνεται ότι ο Κωλώτης έζησε κατά τον 5ο αι. π. Χ. και υπήρξε μαθητής και βοηθός του Φειδία κατά την κατασκευή του χρυσελεφάντινου αγάλματος του Διός για τον ναό της Ολυμπίας. Είχε, πιθανότατα, φιλοτεχνήσει μόνος του και άλλα χρυσελεφάντινα έργα, την τράπεζα των στεφάνων των Ολυμπιακών Αγώνων, το άγαλμα της Αθηνάς στον ναό της ακρόπολης της Ήλιδας αλλά και του Ασκληπιού στην αρχαία πόλη της Κυλλήνης. Το γεγονός, ωστόσο, της ύπαρξης ομώνυμου γλύπτη, που έζησε κατά τον 1ο αι. π. Χ. και καταγόταν πιθανώς από την Πάρο, φαίνεται ότι οδήγησε σε σύγχυση των δύο προσώπων και των έργων τους και στην αβεβαιότητα με την οποία εμείς τα αντιμετωπίζουμε. Ας ελπίσουμε ότι η συστηματοποίηση των πληροφοριών που επιχείρησα, προσθέτοντας επιχειρήματα για κάθε εκφραζόμενη στην βιβλιογραφία άποψη, θα δώσει ώθησε στην περαιτέρω μελέτη του θέματος.

Με ευχές για επανεκτίμηση της ιστορίας μας στις σωστές βάσεις, χωρίς εθνικιστικές υπερβολές ή αντεθνική απαξίωση, στέλνω στον καθένα προσωπικά ευχές και για προσωπική και οικογενειακή ευτυχία, συντροφικότητα και προκοπή. Καλή και ευτυχισμένη η νέα χρονιά!