" Ἄνωθεν τῆς κρήνης εἶδα… πρᾶγμά τι ἐναέριον νὰ ἵσταται. "

Πολύ χάρηκα την περασμένη Κυριακή, όταν δέχτηκα τα συγχαρητήρια ενός από τους αναγνώστες του ιστολογίου για το τελευταίο άρθρο. Περισσότερο, όμως, χάρηκα γιατί είχε την καλή ιδέα να μου προτείνει το θέμα της επόμενης ανάρτησης. Σημαίνει ότι αυτά που γράφω είναι για κάποιους ενδιαφέροντα. Το θέμα, λοιπόν, που μου πρότεινε είναι οι σχετικές με ξωτικά και στοιχειά ιστορίες! Θα συμφωνήσετε όλοι ότι είναι θέμα πολύ ενδιαφέρον, μαγικό με κάθε σημασία της λέξης!
Θα πρέπει να ομολογήσω ότι, παρότι από τα παιδικά μου χρόνια μεγάλωσα με τέτοιες ιστορίες, ειπωμένες απο τις γιαγιάδες μου, δεν μπορώ να φέρω στο μυαλό μου κάτι ιδιαίτερο που να αφορά το χωριό μας ως προς αυτό το θέμα. Ψάχνοντας, πάντως, το θέμα αυτό τις τελευταίες μέρες βρήκα κάποια στοιχεία, τα οποία σας δίνω όσο το δυνατόν πιο αντικειμενικά!
Βασική παράμετρος αυτών των ιστοριών είναι πάντοτε συγκεκριμένα μέρη, που "κρατάνε", είναι δηλαδή γνωστό ότι τα ξωτικά "συχνάζουν" σε αυτά και ο κόσμος τα αποφεύγει ή παίρνει τις σχετικές προφυλάξεις. Ρωτώντας, έμαθα ότι ένα τέτοιο μέρος στο χωριό μας είναι ο "Αβράμης", με την Μαύρη Λίμνα που βρίσκεται δίπλα του και τη μικρή χαράδρα που ξεκινάει απο εκεί και φτάνει μέχρι το εσωτερικό του χωριού, κάτω από το σπίτι του Σωτήρη του Ευθυμίου ( ή Μυλωνά). Το στοιχειό του Αβράμη είναι ένα περίεργο ον ( σαν στοιχειό που είναι!): δεν έχει υπάρξει ποτέ θύμα του , αλλά επικρατεί και μεγάλος φόβος γι αυτό. Θυμάμαι ότι σαν παιδί είχα υποστεί φοβερή ψυχολογική πίεση για να μην πλησιάζω καν το διπλανό δρόμο. Στον περίεργο αυτό χώρο όπου το τοποθετούν (περίεργο έτσι κι αλλιώς λόγω του αμμώδους και σεληνιακού τοπίου) υπάρχει στο βράχο μια σχισμή σε σχήμα μισοφέγγαρου, η οποία θεωρείται η "κρυψώνα" του!
Ακόμα πιο περίεργη είναι η περίπτωση της Μαύρης Λίμνας. Κανείς δεν την έχει δει ποτέ, αλλά και απίθανο θα ήταν να υπάρχει στο σημείο εκείνο, στην αρχή ενός γκρεμού. Είναι, κατά τις διηγήσεις, μία άπατη λίμνη, καλυμμένη από καλάμια, έτοιμη να υποδεχτεί όποιον πλησιάσει και αρπαχτεί από τα ξωτικά που φιλοξενεί.
Όσο για την χαράδρα που φτάνει στο χωριό, οι παλιότεροι απέφευγαν να περνούν απο εκεί μετά τη δύση του ηλίου, γιατί τη θεωρούσαν βαρυ-ίσκιωτο μέρος.
Η άλλη περίπτωση στοιχειού, που θα μπορούσε κανείς να αναφέρει είναι ο "Άράπης", από τον οποίο πήρε και την ονομασία της η σχετική τοποθεσία του χωριού, απέναντι από τον Αϊ-Θανάση. Κατά την πιο διαδεδομένη εκδοχή, πρόκειται για στοιχειό με μορφή μαύρου, που κυριαρχεί στην περιοχή. Τέτοιου είδους ξωτικά είναι διαδεδομένα στην λαϊκή σκέψη και τα συναντά κανείς στις ιστορίες πολλών χωριών (θυμάμαι ότι και η η γιαγιά μου, όταν μας έλεγε ιστορίες με φαντάσματα για το χωριό της, το Αρβανίτι, ανέφερε συχνα-πυκνά έναν Αράπη!).
Μιά ακόμη τέτοια ιστορία, που μπορώ να ανασύρω απο τη μνήμη μου, διαδραματίζεται δίπλα ακριβώς στο σπίτι μου. Πιθανώς θα θυμάστε τις 4-5 μεγάλες πεύκες που στέκονταν μέχρι πριν λίγα χρόνια στο λόφο δίπλα απο το πατρικό μου (δεξιά καθώς ανεβαίνουμε το δρόμο προς το χωριό). Στο σημείο εκείνο πολλοί διηγούνταν ότι είχαν δει τα βράδια δύο "θεόρατους" Αράπηδες να παλεύουν μεταξύ τους: φαίνεται ότι φιλοξενούμε πολά τέτοια στοιχειά στο χωριό μας!!!
Λίγα ή πολλά, τα στοιχειά υπήρχαν για τον κόσμο της υπαίθρου, που τα φοβόταν και πρόσεχε ιδιαίτερα να μην πέσει θύμα τους. Εκτός από το ότι απέφευγαν τα βαρυ-ίσκιωτα μέρη τη νύχτα, αν επέστρεφαν στο σπίτι μετά τη δύση του ηλίου άφηναν έξω τα ρούχα τους ( για να μείνει έξω και όποιο στοιχειό τους είχε πιθανόν ακολουθήσει) και λιβανίζονταν πριν πάνε για ύπνο. Καμιά φορά έφτιαχναν και αυτοσχέδια φυλαχτά, τα οποία παραγέμιζαν με ο,τιδήποτε εθεωρείτο "δαιμόνων αλεξιτήριον" : λιβάνι, απήγανο, σκόρδο, στάρι. Φυσικά, αν όλα αυτά αποτύγχαναν, υπήρχε πάντοτε η λύση του "γητέματος", μιάς επωδής, ανάλογης με αυτήν του ξεματιάσματος, που στόχευε στο να αφαιρέσει το διαμόνιο από το θύμα!
Για να μην σας φοβίσω, όμως, θα κλείσω το θέμα με μία σχετικά αστεία ιστορία. Υπήρχε η φήμη ότι ο Στεφανής ο Τσουτσάνης, που έμενε στην Πάνω Γειτονιά του χωριού, "έπαιζε με τα στοιχειά", (πολύ θα ήθελα να ξέρω τί είδους παιχνίδια θα μπορούσε κανείς να παίξει με ένα ξωτικό!!!!) και συνήθως κατέληγε να τον ξυλοφορτώνουν και να τον αφήνουν αναίσθητο! Όπως λέει και η παροιμία "όποιος ανακατεύεται με τα πίτουρα, τον τρώνε οι κότες"!!!
Το συμπέρασμα που βγάζω εγώ, πάντως, είναι ότι σαν χωριό δεν είχαμε και ιδιαίτερη σχέση με τέτοιου είδους περιστατικά. Τώρα, το αν κανείς πιστεύει σε αυτά είναι άλλο θέμα! Αλλά όπως είχε πει και μια φίλη μου, τέτοια ζητήματα καλύτερα να μην τα πειράζουμε!!!

*ο τίτλος από το διήγημα του Αλ. Παπαδιαμάντη "Αμαρτίας Φάντασμα".