Καλό φθινόπωρο σε όλους! Η αλήθεια είναι ότι φέτος έχει αργήσει λίγο να φτάσει, αλλά όπως έλεγαν και οι παππούδες μας: "Εδώ κάνουν οι ανθρώποι σαν θέλουν, ο Θεός δεν θα κάνει;¨!
Είναι αρκετός καιρός τώρα που ασχολούμαι με μία ομάδα εγγράφων των Γενικών Αρχείων του Κράτους, τα οποία αποτελούν αιτήσεις των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής της Ολυμπίας και του Πύργου σε διάφορες αρχές του Κράτους με σκοπό την διατήρηση του Μοναστηριού της Κρεμαστής. Σύμφωνα με απόφαση του βασιλιά Όθωνα, όσα Μοναστήρια δεν φιλοξενούσαν πάνω από πέντε μοναχούς εξαναγκάζονταν να κλείσουν και οι μοναχοί τους έπρεπε να μεταφερθούν σε άλλες μονές. Στην περίπτωση της Κρεμαστής, ο ηγούμενος από λάθος (ή από καχυποψία, επειδή φοβήθηκε ότι η απογραφή των μοναχών θα σήμαινε περισσότερους φόρους) δήλωσε μόνον τέσσερις ιερομονάχους, αποκρύπτοντας τους δύο απλούς μοναχούς που ζούσαν στο μοναστήρι. Έτσι, η Κρεμαστή χαρακτηρίστηκε "μη διατηρούμενη".
Όταν συνειδητοποιήθηκε το λάθος, οι κάτοικοι της περιοχής άρχισαν να συγκεντρώνουν υπογραφές και να απευθύνονται σε κάθε αρμόδια υπηρεσία, προκειμένου να σώσουν το μοναστήρι. Στη προσπάθεια αυτή επιστρατεύθηκαν και υψηλά ιστάμενα πρόσωπα, όπως οι δήμαρχοι της περιοχής και άλλοι τοπικοί άρχοντες.
Τα τέσσερα σωζόμενα έγγραφα απευθύνονται αντίστοιχα στην "ἐπὶ τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Γραμματείαν" (31/12/1834), στην "Βασιλικὴν Νομαρχίαν Ἀχαΐας καὶ Ἤλιδος" (10/5/1836), στην "Ἱερὰν Σύνοδον τοῦ Βασιλείου τῆς Ἑλλάδος" (10/5/1836) και στην "Ἐπισκοπὴν Ἀχαΐας" (28/11/1836). Υπογραφές κατοίκων Μπρούμα βρίσκουμε στα τρία πρώτα.
Από τον γραφικό χαρακτήρα φαίνεται ότι μερικοί εκ των υπογραφόντων πρέπει να ήταν αγράμματοι και για τον λόγο αυτό υπογράφουν άλλοι εξ ονόματός τους. Ακόμη και στην περίπτωση των εγγράμματων, όμως, η γνώση γραφής περιορίζεται στα πολύ βασικά, αφού σπάνια βρίσκουμε όνομα χωρίς ορθογραφικό λάθος. Αντίθετα, το κείμενο της αίτησης είναι καλλιγραφημένο, χωρίς ορθογραφικά λάθη και φυσικά σε άπταιστη καθαρεύουσα.
Παρακάτω παραθέτω τα σημειούμενα ονόματα, μεταξύ των οποίων και αυτά του δημογέροντα του χωριού και του ιερέα Παπαγγελή Γκουρασόπουλου (προφανώς Γκουράσα, αφού την εποχή αυτή είναι συνήθης η πρακτική της προσθήκης και αφαίρεσης κατά βούληση της κατάληξης -όπουλος στα επώνυμα. Πολλές φορές, μάλιστα, το ίδιο πρόσωπο μπορεί να αναφέρεται και με τους δύο τρόπους στο ίδιο έγγραφο).
Για την λίστα των ιερέων πριν την ανέγερση του ναού της Κοιμήσεως της Θεοτόκου δείτε εδώ.
Είναι αρκετός καιρός τώρα που ασχολούμαι με μία ομάδα εγγράφων των Γενικών Αρχείων του Κράτους, τα οποία αποτελούν αιτήσεις των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής της Ολυμπίας και του Πύργου σε διάφορες αρχές του Κράτους με σκοπό την διατήρηση του Μοναστηριού της Κρεμαστής. Σύμφωνα με απόφαση του βασιλιά Όθωνα, όσα Μοναστήρια δεν φιλοξενούσαν πάνω από πέντε μοναχούς εξαναγκάζονταν να κλείσουν και οι μοναχοί τους έπρεπε να μεταφερθούν σε άλλες μονές. Στην περίπτωση της Κρεμαστής, ο ηγούμενος από λάθος (ή από καχυποψία, επειδή φοβήθηκε ότι η απογραφή των μοναχών θα σήμαινε περισσότερους φόρους) δήλωσε μόνον τέσσερις ιερομονάχους, αποκρύπτοντας τους δύο απλούς μοναχούς που ζούσαν στο μοναστήρι. Έτσι, η Κρεμαστή χαρακτηρίστηκε "μη διατηρούμενη".
Όταν συνειδητοποιήθηκε το λάθος, οι κάτοικοι της περιοχής άρχισαν να συγκεντρώνουν υπογραφές και να απευθύνονται σε κάθε αρμόδια υπηρεσία, προκειμένου να σώσουν το μοναστήρι. Στη προσπάθεια αυτή επιστρατεύθηκαν και υψηλά ιστάμενα πρόσωπα, όπως οι δήμαρχοι της περιοχής και άλλοι τοπικοί άρχοντες.
Τα τέσσερα σωζόμενα έγγραφα απευθύνονται αντίστοιχα στην "ἐπὶ τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Γραμματείαν" (31/12/1834), στην "Βασιλικὴν Νομαρχίαν Ἀχαΐας καὶ Ἤλιδος" (10/5/1836), στην "Ἱερὰν Σύνοδον τοῦ Βασιλείου τῆς Ἑλλάδος" (10/5/1836) και στην "Ἐπισκοπὴν Ἀχαΐας" (28/11/1836). Υπογραφές κατοίκων Μπρούμα βρίσκουμε στα τρία πρώτα.
Από τον γραφικό χαρακτήρα φαίνεται ότι μερικοί εκ των υπογραφόντων πρέπει να ήταν αγράμματοι και για τον λόγο αυτό υπογράφουν άλλοι εξ ονόματός τους. Ακόμη και στην περίπτωση των εγγράμματων, όμως, η γνώση γραφής περιορίζεται στα πολύ βασικά, αφού σπάνια βρίσκουμε όνομα χωρίς ορθογραφικό λάθος. Αντίθετα, το κείμενο της αίτησης είναι καλλιγραφημένο, χωρίς ορθογραφικά λάθη και φυσικά σε άπταιστη καθαρεύουσα.
Παρακάτω παραθέτω τα σημειούμενα ονόματα, μεταξύ των οποίων και αυτά του δημογέροντα του χωριού και του ιερέα Παπαγγελή Γκουρασόπουλου (προφανώς Γκουράσα, αφού την εποχή αυτή είναι συνήθης η πρακτική της προσθήκης και αφαίρεσης κατά βούληση της κατάληξης -όπουλος στα επώνυμα. Πολλές φορές, μάλιστα, το ίδιο πρόσωπο μπορεί να αναφέρεται και με τους δύο τρόπους στο ίδιο έγγραφο).
Δημογέρων Ἀθανάσιος Κανελλόπουλος
Ἀναγνώστης Ἀποστολόπουλος
Ἀβράμης Φωτόπουλος
Παπαγγελὴς Γκουρασόπουλος
Σωτήριος Γκουρασόπουλος
Παναγιώτης Μπούλιαρης
Ἀναγνώστης Μπαμπαλής
Θανάσης Ἀναστασόπουλος
Ἀσημάκης Κατζαριώτης
Γιωργάκης Κατζαριώτης
.
(Σημείωση: Τα ονόματα δίνονται στην ορθή τους μορφή και όχι με την ορθογραφία που εμφανίζονται στα έγγραφα)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου