Νομίζουμε πολλές φορές πως ξέρουμε τα πάντα σχετικά με ένα θέμα, με το οποίο ασχολούμαστε για πολύ καιρό, ώσπου πάντα κάτι καινούριο ανακαλύπτουμε, το οποίο μας ξαφνιάζει ευχάριστα। Και αυτό γιατί ο καθολικός άνθρωπος της αναγέννησης δεν κατάφερε ποτέ να υπάρξει στην πραγματικότητα, αλλά η γνώση που ο καθένας κατέχει δεν είναι παρά μια σταγόνια στον ωκεανό. Άρα, το στοίχημα είναι να ενωθούν όλες μαζί οι σταγόνες της γνώσης.
Πρόσφατα έτυχε να ανακαλύψω σχεδόν τυχαία μια πληροφορία σχετικά με τον Ηρακλή, η οποία αποδείχθηκε τελικά απολύτως σχετική με την ιστορία της αρχαίας Ηράκλειας, συγκεκριμένα δε με την ύπαρξη των ιαματικών πηγών της, που μαρτυρείται τόσο από τον Στρἀβωνα όσο και από τον Παυσανία.
Ο στίχος 1051 των Νεφελών του Αριστοφάνη (Ποῦ ψυχρὰ δῆτα πώποτ᾿ εἶδες Ἡράκλεια λουτρά;) εγείρει το θέμα της σχέσης του Ηρακλή με τις ιαματικές πηγές γενικά. Αναζητώντας, λοιπόν πληροφορίες στους αρχαίους σχολιαστές σχετικά με τον συγκεκριμένο στίχο, ανακάλυψα ότι ήταν διαδεδομένη η αντίληψη, σύμφωνα με την οποία η κούραση του Ηρακλή, λόγω των άθλων στους οποίους υποβαλλόταν, ανακουφιζόταν χάρη σε θερμά λουτρά. Τα λουτρά αυτά σύμφωνα με τις κατά τόπους παραδόσεις είτε ανέβλυζαν μόνα τους, είτε αποτελούσαν δώρο των Νυμφών είτε ακόμη και κατασκευή του ίδιου του ήρωα. Πρόκειται για παράδοση εξαιρετικά διαδεδομένη, καθώς πλήθος σχολιαστών αναφέρονται σε αυτήν (ο αλεξανδρινός γραμματικός Παυσανίας, ο πατριάρχης Φώτιος, ο Ευστάθιος Θεσσαλονίκης, ο λεξικογράφος Ησύχιος).
Με βάση την συγκεκριμένη πληροφορία είναι εύλογο να υποθέσει κανείς ότι η ύπαρξη ιαματικών λουτρών στην αρχαία Ηράκλεια δεν είναι άσχετη με το ίδιο το όνομά της: πιθανώς η ύπαρξη των λουτρών έδωσε το όνομα στην πόλη, δεδομένης της σύνδεσης των λουτρών με τον Ηρακλή. Πιθανώς δε, κάποια τοπική παράδοση, που δεν σώθηκε, θα συνέδεε τον Ηρακλή με την συγκεκριμένη πόλη και τα λουτρά της. Επιπλέον, και κυρίως με βάση των αριστοφάνειο στίχο, μπορούμε να υποθέσουμε ότι οι πηγές της αρχαίας Ηράκλειας ήταν θερμά ιαματικά λουτρά, καθώς η αναφορά σε "Ἡράκλεια λουτρά" χρησιμοποιείται πάντοτε (όπως αφήνεται να εννοηθεί) για θερμές πηγές.
Υπενθυμίζω, άλλωστε, την λαϊκή ιστορία που κυκλοφορεί στο χωριό μας (χωρίς να την χρησιμοποιώ ως επιστημονικό τεκμήριο), ότι ο Ηρακλής μετά το καθάρισμα των στάβλων του Αυγεία επισκέφτηκε την αρχαία Ηράκλεια για να πλυθεί στα λουτρά της. Είναι άγνωστο αν η ιστορία αυτή είναι σύγχρονη επινόηση. Ωστόσο, είναι εντυπωσιακό το γεγονός της ακριβούς αντιστοιχίας με τις αρχαίες παραδόσεις.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου